Παρασκευή 3 Απριλίου 2020

Βιασύνη

Η βιασύνη όλων, όλων μας, να βγάλουμε συμπεράσματα για αυτή την υγειονομική και κοινωνική κρίση, και να ετοιμαστούμε με έτοιμες «λύσεις» για το μέλλον που έρχεται, δείχνει πολλά.
Ίσως αυτά τα «πολλά» όμως να σημαίνουν επαναλήψεις γνωστών στάσεων σε τέτοιες περιστάσεις, των οποίων τα περιεχόμενα δεν θα έχουν και τόση σημασία όταν αυτό το μέλλον θα έρθει.
Περιδιαβαίνοντας με ταχύτητα και στα δικά μου πρώτα κειμενικά ξεσπάσματα και στα ξεσπάσματα όλων των ιδεολογικών και κοσμοθεωρητικών «χώρων» [που είναι υποτίθεται «οργανωμένοι» για τέτοιες περιστάσεις, τις «προβλέπουν»], διαπίστωσα ή υπέθεσα νομίζω εύλογα ότι δεν έχουμε κάνει ένα βήμα παραπέρα από αυτά που λέγαμε πάντα, και τώρα απλά τα επαναλαμβάνουμε ελαφρά τροποποιημένα. 
Άλλοι θυμήθηκαν το έθνος κράτος ή απλά το κράτος και τα σύνορα, άλλοι την αναγκαιότητα τής παγκόσμιας συνεργασίας, άλλοι την κρίση τού καπιταλισμού και άλλοι την περιβαλλοντική κρίση [υπάρχουν διάφοροι συνδυασμοί αυτών των οπτικών].
Δεν ισχυρίζομαι ότι αυτός ο διάλογος και ο θεωρητικός και ιδεολογικός διαγκωνισμός δεν έχει νόημα, ότι δηλαδή όλοι «λένε τα ψέματά τους» ή απλά ιδεολογικοποιούν κ.λπ, αν και οι συνθήκες αυτής τής κατάστασης τού Λόγου επιτρέπουν να υπάρξει μια σκεπτικιστική απόσταση από όλα αυτά και μια αυτοκριτική σχετική απόσυρση από την εκφορά λόγων.
Σημειώνω όμως κάτι, από το οποίο δεν μπόρεσα και εγώ να ξεφύγω, αν και το αντιλήφθηκα νωρίς νομίζω.
Ό,τι θεωρείται ότι «περνάει κρίση» μέσω αυτής τής υγειονομικής και κοινωνικής κρίσης, τίθεται από αυτούς που την θεωρούν και ως το αίτιο τής κρίσης. 
Δεν μπορώ αυτή την στιγμή να εξετάσω με αναλυτική σαφήνεια ποιοι είναι οι «δογματικοί κίνδυνοι» από αυτή την «θεωρητική στάση», αλλά νομίζω μπορεί κάποιος με σχετική ευκολία να κατανοήσει ότι κάτι δεν πάει καλά σε αυτήν, αν και έχει επαναληφθεί σε κάθε ανάλογη περίσταση στο παρελθόν. 

Ιωάννης Τζανάκος

Κυριακή 29 Μαρτίου 2020

Τα χειρότερα σενάρια για το απώτατο μέλλον.

Τα χειρότερα «σενάρια» που διακινούνται από σοβαρούς περιβαλλοντολόγους επιστήμονες φαίνεται να περιγράφουν την πιθανότητα αυτή η επιδημία είναι ο «πρόλογος» μιας καταιγιστικής σειράς επιδημιών, των οποίων η ραγδαία ανάπτυξη σχετίζεται με την υπερπύκνωση των μητροπολιτικών πληθυσμών, την υπερμεγέθυνση τής ελεύθερης κυκλοφορίας των ανθρώπων ανά την γη, και την επικίνδυνη προσέγγιση των μητροπολιτικών πληθυσμών στην «άγρια φύση».
Η «άγρια φύση» μεταλλάσσεται κι αυτή κατά κάποιο τρόπο «εκλυόμενη» «εντός» τής «ήμερης» «ανθρωποποιημένης» φύσης.
Πρόκειται για ένα οριακά ορθολογικό σενάριο που πλέκεται με ηθικολογικές και «αποκαλυψιακές» ενοράσεις, αλλά υπάρχει μια επιστημονική και ορθολογική δυνατότητα να ισχύει. 
Δεν εξετάζουμε την παράλληλη ύπαρξη και άλλων καταστροφικών μοτίβων, όπως η πιθανή δομική κρίση τού καπιταλισμού, οι συνεπαγόμενοι περιφερειακοί πόλεμοι κ.λπ.
Παραμένουμε στο σημείο εκείνο που δείχνει την «επαφή» και αλληλοσυσχέτιση κοινωνικού-ανθρώπινου και μη-ανθρώπινου βιολογικού συστήματος, μιλώντας πάντα σχηματικά.
Αν ισχύει και αυτό το σενάριο ή μοτίβο, πρόκειται για ένα στοιχείο που αναδύει εφιαλτικές και πρωτοφανέρωτες δυνατότητες.
Η αναγκαστική ανάδραση, «διόρθωση» που θα ζητηθεί και θα παραχθεί αναγκαία, θα σημαίνει κάτι παραπάνω από την επιστροφή, πλέρια ή κολοβή, των εθνών κρατών και των σκληρών συνόρων και «τειχών». Θα σημαίνει την ανάγκη ανόρθωσης και πολλών και αλληλοεπικαλυπτόμενων εσωτερικών συνόρων και «τειχών» που κάθε άλλο σίγουρο είναι ότι θα εναρμονίζονται με τα ξανά «μπετοναρισμένα» εθνοκρατικά σύνορα.
Οι άνθρωποι θα θελήσουν, ακόμα και χωρίς την βοήθεια τού εκάστοτε εθνικού ή πολυεθνικού κράτους, να αναδιπλωθούν σε σχετικά απομονωμένες κοινότητες, στις οποίες οι υγειονομικοί όροι και οι όροι τής ασφάλειας και τής θα πλέκονται με άλλες πολιτικές και ιδεολογικές δομές.
Η πολυπλοκότητα αυτής τής δυναμικής, αν υπάρξει, δεν πρέπει να «διαβαστεί» μόνον προς τα «δεξιά» αλλά πιθανώς και προς τα «αριστερά» ή «αναρχικά». 
Ακόμα κι αν δεν υπάρξει, σε αυτή την περίπτωση, μια ανοιχτή παραδοχή ότι επανέρχεται ένα είδος κοινωνικής δομής ξεχασμένο ή παραγκωνισμένο από την ύστερη καπιταλιστική νεωτερικότητα, αυτό [το είδος] θα υπάρχει και θα εμφανίζεται ξεκάθαρα δια τής παρουσίας του.

Ιωάννης Τζανάκος

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2020

σημείωση για την γλώσσα τής ενοχής

Δεν αρκεί να ανακαλύψουμε την ενοχοποιητική αθλιότητα και τής καπιταλιστικής και τού ψευτοκομμουνιστικής γλώσσας τού νόμου, μόνον εκεί όπου αυτή κραυγάζει, στα κακουργιοδικεία και εν γένει στα ποινικά δικαστήρια,  αλλά ειδικά εκεί όπου είναι άδηλη, ψιθυριστή, ήπια, κάπως γελοία.
Από την ψυχική θέση στην οποία βρίσκομαι από τότε που γνώρισα γελοίους δικαστές δικηγόρους και άλλα, θα ήθελα να ανακαλύψω αυτή την άθλια γλώσσα ακόμα και στα ειρηνοδικεία, ή στα [πάλαι ποτέ] πταισματοδικεία.
Η κόλαση φωλιάζει κι εκεί, εκεί είναι που δείχνει την πραγματική έκτασή της. 
Η κόλαση όμως, αυτή η κόλαση τής "δικαιοσύνης" που κυκλοφορεί στον κόσμο με ένα σπαθί έτοιμο να κόψει κεφάλια δικαίων και αδίκων, βρίσκεται και στα καφενεία, στους χώρους εργασίας, στις "επαναστατικές" ομαδούλες, στα εθνικιστικά ή τα αριστερά κόμματα τής "σωτηρίας". 
Στις κρίσεις και τις επικρίσεις τού γείτονα, του συμπολίτη, του παπά και του ιδεολογικού ινστρούχτορα, στις αερολογίες τού ψυχαναλυτή όταν εξέρχεται των σχετικά ανύπαρκτων αρμοδιοτήτων του και ανακαλύπτει παντού αυτοκαταστροφικούς Ναρκίσσους και υστερικούς λαϊκιστές, στις διενέξεις των ιδεολόγων που ανακαλύπτουν την ένοχη κοινωνική υπο-τάξη εντός τής λαϊκής τάξης, στα κηρύγματα των ασυμβίβαστων και αλύγιστων τής "ταξικής πάλης", στις καταστροφολογικές προφητείες των εθνικιστών ή αντιεθνικιστών τιμωρών και προφητών, και γενικά σε όλους όσους θέλουν να σώσουν τον κόσμο από την αμαρτία.
-Θα τιμωρηθείτε, 
λένε.

Ιωάννης Τζανάκος