3 στρατηγικά σημεία πολιτικής φιλοσοφίας.

1.

Το συντελεσμένο, το αναντίστρεπτο, το αμετάκλητο, το τετελεσμένο. 

Κουίζ: Ποιός μεγάλος πολιτικός φιλόσοφος τού διαφωτισμού, εντός και εκτός αυτού, θεώρησε κάποιες συντακτικές πολιτικές δομήσεις τής ανθρώπινης κοινωνίας ως έχουσες αυτόν τον καθορισμό;

Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ.

Ο Ζαν Ζακ, λοιπόν, δεν είναι νοσταλγός, ως επίδοξος αναβιωτής, τής οριζόμενης ως φυσικής κατάστασης, αλλά αυτός ακριβώς που έθεσε το όριο τής μη επιστροφής μας σε αυτήν ως μη τεθειμμένο από την βούληση μας.

---

2.

Στα κοινά πλαίσια τής νεωτερικής (ιδεολογίας τής) ριζοσπαστικής δημοκρατίας, η θεώρηση τού Ρουσσώ για την Πολιτεία, βρίσκεται τρόπον τινά πιο μπροστά από την μαρξική θεώρηση.

Μπορεί ο Ρουσσώ να χρησιμοποίησε μιαν αλληγορική, ίσως και νοσταλγική, εικόνα τής (οριζόμενης ως) φυσικής κατάστασης, αλλά συμπέρανε ότι η απομάκρυνση μας από αυτήν είναι οριστική.

Ο Μαρξ και οι μαρξιστές (και οι αναρχικοί δίπλα και παράλληλα), αρματωμένοι μεν με ακριβέστερες εικόνες περί τής πρωταρχικής κοινωνίας έχτισαν ωστόσο μιαν ανυπόστατη εικόνα επιστροφής, εμπλουτισμένης επιστροφής, σε αυτήν την πρωτόγονη, όπως λέγονταν αρχικά, κομμουνιστική κοινωνία (σπειροειδής ανέλιξη και επιστροφή, συν ένας λαϊκός εγελιανισμός που απλοποιούσε το μοτίβο τής σπειροειδούς ανέλιξης και επιστροφής τού πνεύματος κ.λπ).

Η αναγκαστικά (λόγω χαμηλού επιπέδου γνώσης τής εποχής) αφελής εικόνα τού Ρουσσώ για τις πρωταρχικές κοινωνίες συνυφαίνονταν με την αποτρεπτική επίγνωση από μέρους του τής μη δυνατότητας επιστροφής σε αυτό το φανταστικό -όπως αποδείχτηκε- αρχέγονο ιστορικό θεμέλιο.

Ο Ρουσσώ είχε επίγνωση τής συντελεσμένης υπόστασης τού πολιτικού, κρατικού, πολιτειακού φαινομένου.

Οι μαρξιστές, αναρχικοί κ.λπ, έσπευσαν να θεωρήσουν ως δεδομένη την αγαθότητα τής πρωταρχικής κατάστασης των ανθρωπίνων κοινωνιών, ορίζοντας την ως βασικά μη βίαιη μη καταπιεστική και βέβαια μη εκμεταλλευτική, και δια τής εικόνας τής σπειροειδούς ανέλιξης- εξέλιξης φαντάστηκαν ως νομοτελειακή και όχι μόνον επιθυμητή μιαν επιστροφή σε αυτήν. 

Ο νεώτερος κομμουνισμός θα συναντούσε τον πρωτόγονο κομμουνισμό στην οντολογική ταυτότητα τους.

Οι νεώτερες ανακαλύψεις τής εθνοανθρωπολογίας και κοινωνικής ανθρωπολογίας, ειδικά σε αναφορά προς την νεολιθική εποχή φανερώνουν ότι μπορεί "τότε" να μην υπήρχε συστηματική οικονομική εκμετάλλευση, αλλά υπήρχε συστηματική βία, διαρκής πόλεμος με σκοπό την λεηλασία των άλλων κοινοτήτων, μαζικοί φόνοι, και άλλα "ωραία πράγματα" (στις νεολιθικές κοινωνίες).

Ο υποτίθεται πρωτο-ρομαντικός Ρουσσώ, υπό τους περιορισμούς τής εποχής του, ήξερε τι σημαίνει Πολιτεία, πολιτική, αναγκαία έλλειψη στην σχεσιακη συγκρότηση των κοινωνικών και πολιτικών θεσμών, ενώ οι μαρξιστές και οι αναρχικοί, παλιά αλλά και τώρα, αναζητούν ακόμα την απώτατη καταγωγική και πάντα προ-πολιτική θεμελίωση τής ριζοσπαστικής πολιτικής τους.

------

3.

Η ηθική και αισθητική αυταρέσκεια των νέων μορφών τής αριστεράς και τού αναρχισμού, δικαιώνει τα αρχικά υπερσυντηρητικά αντανακλαστικά όλων ημών που αρνούμασταν να εγκαταλείψουμε τον πληβειακό νεοσταλινισμό μας.

Βέβαια, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, και από αυτή την ευρύτερη ταυτοτική ομάδα των συντηρητικών αριστερών δημιουργήθηκαν πολλά διαφορετικά παρακλάδια. 

Μιλώντας πάντα για την ελληνική επικράτεια.

Άλλοι οχυρώθηκαν πίσω από το ΚΚΕ, αν και διατηρώντας μιαν απόσταση ασφαλείας, άλλοι στράφηκαν σε αντιδραστικές φιλορωσικές αντιλήψεις, άλλοι έσπασαν κάθε δεσμό με την αριστερά, προσχωρώντας στον συντηρητικό ως δεξιότατο φιλελευθερισμό, άλλοι απλά άδειασαν το μυαλό τους απλά ιδιωτεύοντας.

Εγώ ο ταπεινός ακολούθησα, μέσω μιας φαντασιακής εξ αποστάσεως αλλά και έμπρακτης προπαγανδιστικής συμπόρευσης, το μονοπάτι τού ΡΚΚ.

Φυσικά δεν έχω οργανωθεί σε αυτό το κίνημα, πως θα ήταν αυτό εφικτό; απλά ακολουθώ έναν -ήδη υπάρχοντα σε μένα εδώ και 40 χρόνια- κοινό ιδεολογικό και κυρίως συναισθηματικό τόνο με αυτό το κίνημα. 

Δεν το ανακάλυψα όπως το ανακάλυψαν κάποιοι αναρχικοί, αφότου το ΡΚΚ προέβη σε μια ισχυρή αντικρατικιστική αναρχίζουσα ιδεολογική αυτοδιόρθωση στα πλαίσια ενός νέου ριζοσπαστικού δημοκρατισμού.

Αυτή η ιδεολογική αλλαγή ήταν μεν πραγματική αλλά παρέμενε ταυτόχρονα μια οριακή μεταμόρφωση που δεν αναιρεί τον αριστερό εθνικιστικό χαρακτήρα τού κινήματος, ο οποίος συνεχίζει με ετερόδοξο τρόπο, και αναιρεί ταυτόχρονα, το εθνικοσταλινικό θεμέλιο του. 

Οι αναρχικοί που ανακάλυψαν το νέο ΡΚΚ μπορεί να θέλουν να κοροϊδεύουν τον εαυτό τους, εγώ όχι.

Ιωάννης Τζανάκος