Δανειζόμαστε επεξεργασίες από τον «Μάη τού 68» και έπειτα (στην πραγματικότητα και πριν), ότι αυτό που ονομάσαμε κομμουνισμό, ή, καλύτερα, αταξική κοινωνία χωρίς ταξική δομή κράτος και ιεραρχία, δεν δύναται να διαμεσολαβηθεί ιστορικά από κανένα μεταβατικό "σοσιαλιστικό" στάδιο.
Ξεκινά σαν τάση από το τώρα και όταν από τάση γίνεται ολική κοινωνική πράξη είναι ήδη αυτό που είναι.
Για μένα, πλέον, υπάρχουν μεν πολλές μορφές αυτού του προτάγματος, αλλά μόνον έτσι δύναται να νοηθεί τελεστεί και εφαρμοστεί «εντέλει» ως όλον στο κοινωνικό ιστορικό όλον.
Δεν αποσύρω τις σφοδρές αντιρρήσεις μου στο φαινόμενο «Μάης 68», τις μετατρέπω σε παραγωγικές.
**
Η Επιστήμη του Κοινού Χρόνου.
(ερμηνευτική συνέχεια του Υπομνήματος «Η Αναγκαιότητα, η Γραφή και η Ελεύθερη Ζωή»).
Η μετατόπιση της επιστήμης.
Από τη Μέτρηση στη Συμμετοχή.
Η επιστήμη, όπως συγκροτήθηκε στη νεωτερικότητα, στηρίχθηκε στη διαχωριστική λειτουργία της μέτρησης.
Να ορίζει, να υπολογίζει, να προβλέπει, αλλά πάντοτε από θέση κυριαρχίας.
Η μέτρηση, ως μορφή γνώσης, προϋποθέτει την απόσταση, κι αυτή η απόσταση είναι ο θεμελιώδης μηχανισμός εξουσίας.
Αντιστρόφως, η κομμουνιστική επιστήμη του χρόνου δεν μετρά από έξω, αλλά συντονίζει από μέσα.
Η γνώση γίνεται ρυθμική και συμμετοχική, δεν επιβάλλεται στο φαινόμενο, συγχρονίζεται με αυτό.
Η αλήθεια δεν είναι «αντικειμενική», αλλά κοινή: προϊόν συμβίωσης, όχι κυριαρχίας.
*
Ο χρόνος ως κοινωνική μορφή.
Η νεωτερικότητα μετέτρεψε τον χρόνο σε λογιστικό μέγεθος, ώρες, ωράρια, ρυθμούς παραγωγής.
Αυτός ο χρόνος δεν είναι φυσικός, είναι κοινωνική επινόηση της εκμετάλλευσης.
Η εργασία δεν υπάγεται στον χρόνο, ο χρόνος υπάγεται στην εργασία.
Ο κομμουνιστικός χρόνος, αντίθετα, δεν είναι γραμμικός ούτε αξιολογικός.
Δεν είναι «παραγωγικός χρόνος», αλλά διαρκής χρόνος συνύπαρξης.
Η παραγωγή αντικαθίσταται από τη συν-διατήρηση, τη συλλογική ικανότητα να συνεχίζουμε να υπάρχουμε χωρίς εξάντληση.
*
Η αποσύζευξη ως μέθοδος.
Αν ο καπιταλισμός είναι το σύστημα των συνδέσεων (λόγος-νόμος, εργασία-χρόνος, φροντίδα-ιδιοκτησία), τότε η κομμουνιστική επιστήμη είναι επιστήμη των αποσυνδέσεων.
Η αποσύζευξη δεν είναι άρνηση της σχέσης, αλλά αποκατάσταση της ισότητας μέσα στη σχέση.
Να αποσυνδέσεις τη γνώση από τη διαχείριση σημαίνει να τη θεμελιώσεις στη συμμετοχή, όπως να αποσυνδέσεις τη φροντίδα από την ιδιοκτησία σημαίνει να την κοινωνήσεις.
Η αποσύζευξη είναι το μέτρο της ελευθερίας μέσα στη σχέση.
*
Η παύση ως αντίσταση στη συνεχή επιτάχυνση.
Η επιτάχυνση είναι το απόλυτο ιδεώδες της κεφαλαιοκρατικής οντολογίας.
Η ζωή, ο χρόνος, η γνώση, όλα πρέπει να κινούνται, να μεταβάλλονται, να «αναπτύσσονται».
Η στασιμότητα θεωρείται σφάλμα, η παύση αποτυχία.
Όμως το σώμα, ως υλικό όριο, επιβάλλει έναν αντιρυθμό.
Η παύση είναι το σημείο όπου ο χρόνος ξαναγίνεται κοινός.
Εκεί η κίνηση δεν καταργείται, αλλά μετασχηματίζεται, η ανάσα, ο ύπνος, η περισυλλογή γίνονται παραγωγικά γεγονότα του κοινού ρυθμού.
*
Η θερμική μεταφορά της φροντίδας.
Η κοινότητα του μέλλοντος δεν είναι πια νομική ή θεσμική, αλλά θερμική.
Η φροντίδα λειτουργεί ως ρυθμιστής θερμοκρασίας του κοινωνικού σώματος.
Η τέχνη και η επιστήμη, όταν επιστρέφουν στη φροντίδα, δεν παράγουν πλεόνασμα ισχύος - παράγουν ισορροπία ενέργειας.
Το κοινό δεν είναι ένα ιδεώδες, είναι ένα "θερμικό" φαινόμενο, ένα πεδίο ροών όπου κανείς δεν καίγεται και κανείς δεν παγώνει.
*
Η επαναθεμελίωση της ζωής χωρίς αναγκαιότητα.
Η αναγκαιότητα, όπως λέει η πρώτη θέση του Υπομνήματος, δεν είναι Λόγος.
Η ελεύθερη ζωή δεν χρειάζεται θεμέλιο, χρειάζεται συνέχεια χωρίς εξαναγκασμό.
Το να ζεις χωρίς αναγκαιότητα σημαίνει να ζεις μέσα στη δυνατότητα.
Η δυνατότητα δεν είναι «εν δυνάμει» μιας μελλοντικής ολοκλήρωσης, αλλά το παρόν της μη-υποταγής.
Η ελεύθερη ζωή δεν επιδιώκει τελειότητα, επαναφέρει το ατελές ως φυσική μορφή ύπαρξης.
*
Ο Κομμουνισμός ως Χρονική Τέχνη.
Ο κομμουνισμός, εδώ, δεν είναι μόνον θεσμός, ούτε γενικό κοινωνικό σύστημα.
Είναι χρονική τέχνη, η ικανότητα μιας κοινότητας να συντονίζει τον ρυθμό της χωρίς κυρίαρχο.
Να σταματά, να αναπνέει, να επανεκκινεί με την ευαισθησία του κοινού παλμού.
Αυτός ο κομμουνισμός δεν ζητάει την κατάληψη ή απλά την καταστροφή του κράτους, αλλά την οικείωση της διάρκειας, ήτοι μια εκ των προτέρων τάση απονέκρωσης τού κράτους σε όλο το φάσμα τής παραγωγικής ιδεολογικής και πολιτισμικής ζωής ήδη εντός του ύστερου καπιταλιστικού συστήματος.
Να ξαναγίνει ο χρόνος χώρος κοινός,να γίνει η ζωή ρυθμός χωρίς τελεολογία.
Με κίνδυνο να με ονομάσετε βερμπαλιστή και παραδοξολόγο θα ονόμαζα αυτή την πολιτική ιδεολογική και κοινωνική θέση ως έναν νεογκραμσιανό αναρχοκομμουνισμό που ορίζει μεν την νέα ταξική πάλη και ως αντι-κρατική , αλλά πάλι, κυρίως, ως ταξικό πόλεμο θέσεων.
*
Η επιστήμη του κοινού χρόνου είναι η μεθοδολογία μιας ελευθερίας που δεν αναπαράγει κυριαρχία.
Η γνώση δεν είναι εργαλείο, αλλά ρυθμιστής.
Η πράξη δεν είναι παραγωγή για την παραγωγή, αλλά κοινή διάρκεια.
Η ζωή δεν είναι αναγκαιότητα, αλλά ανοιχτή μορφή ρυθμού.
Ιωάννης Τζανάκος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου