Σκόρπιες παρατηρήσεις για διάφορα «διαφορετικά» φαινόμενα [2]

 

 1.

Πάντα υπάρχει το ζήτημα των έμμεσων επικοινωνιών και συντονισμών όχι μόνον μεταξύ αντίθετων και αλληλομισούμενων «παρατάξεων» αλλά και μεταξύ διαφορετικών ετερογενών κοινωνικοπολιτισμικών ομάδων που δεν θέλουνε να υπάρχει μεταξύ τους άμεσος κοινωνικός συγχρωτισμός.

Εγώ ονομάζω αυτή την συνεννόηση «συνεννόηση με τα μάτια».

Το «καλό» για αυτούς που την πραγματοποιούν είναι ότι δεν εκτίθενται στα βλέμματα άλλων αντιπάλων τους, αλλά περισσότερο ότι πραγματοποιούν έναν υπόρρητο, αλλά όχι «συνωμοτικό» συντονισμό μεταξύ τους, χωρίς βέβαια μερικές φορές να λείπουν κάποιες εντελώς απαραίτητες «συνεννοήσεις».

Μερικές φορές έχω την «εντύπωση» ότι οι ευρύτερες κοινωνικές και ταξικές ομάδες και συσσωματώσεις σε φάσεις ακραίας αλλοτρίωσης και κακώς εννοούμενης «μαζοποίησης» είναι σαν να λειτουργούν σαν «μαφιόζοι» ή σαν πελάτες «μαφιόζων» που μοιράζουν (χωρίς να το λένε) ρόλους σε μια «κοινωνική συνεργασία».

Αλλά ούτε αυτό δεν συμβαίνει στην κυριολεξία του, εφόσον οι διάφορες συνεννοήσεις, και αλληλοεργαλειοποιήσεις αυτού τού είδους, γίνονται με την ταυτόχρονη «παρουσία» μιας βαθιάς ενοχής που προκύπτει από την αμοιβαία αντιπάθεια μεταξύ των «συνεννοούμενων» και «αλληλοεργαλειοποιούμενων», η οποία προκαλεί μιαν αναγκαία μυστικοποίηση τού φαινομένου που δεν μπορεί να συγκριθεί με την ειλικρινή συνεννόηση των μαφιόζων όταν είναι μόνοι τους μακριά από τα περίεργα βλέμματα.

Ποιος θα το έλεγε ότι θα φτάναμε να ψάχνουμε στον αθλητικό λαϊκό κόσμο και υπόκοσμο τα εξουσιαστικά εργαλεία τής σημερινής καταναλωτικής και αλλοτριωμένης θεαματικής εξέγερσης;

Δεν τα έχει εργαλειοποιήσει κανένας αυτά τα εργαλεία, αυτοεργαλειοποιούνται «μόνα» τους [πλεονασμός], αλλά σε ένα πλαίσιο οριζόντιων και παράλληλων επαφών «με τα μάτια» και μέσω «φυτεμένων» αγκιτατόρων παρατηρητών και τοποτηρητών και των δύο πλευρών, υπάρχει ταυτόχρονα μια επισφαλής εύθραυστη αλληλοεργαλειοποίηση.

Ο λόγος περί «λούμπεν», όταν αναφερόμαστε σε όλα αυτά, δεν επαρκεί, και αν δεν «διαμεσολαβηθεί» από μιαν ευρύτερη κοινωνιολογική ανάλυση μπορεί να γίνει χρήσιμος σε μια ηθικολογική συντηρητική ρητορική, από άτομα τα οποία την ίδια στιγμή μπορεί να συμμετέχουν στις αλληλοεργαλειοποιήσεις.

Μιλάμε για τον δρόμο, και ο δρόμος δεν είναι λούμπεν, αλλά ότι έχει «εντός» του σπηλιές και μυστικά δεν μπορούμε πλέον να το κρύψουμε από τον εαυτό μας και τους άλλους.

Δεν νιώθω τίποτα για όλα αυτά, μπορώ να πω ότι με αφήνουν αδιάφορο ως «υποκείμενο», αλλά είναι βλέπεις η ζωή τής Πόλης τής χώρας. Μια Πόλη έχει αυτή η χώρα και αυτή συνεχίζει να είναι νοσηρή με έναν τρόπο που θυμίζει τις δυτικές μητροπολιτικές Πόλεις αλλά από την άλλη δεν τις θυμίζει και τόσο, τι να σημαίνει άραγε αυτό;

2.

Η «τεχνική» τού θυμού υπάρχει πριν τον θυμό, ο θυμός δεν είναι ένα αυθόρμητο φαινόμενο που εκφράζεται με μια ενιαία «τεχνική» μορφή, αλλά ένα φαινόμενο που ξεσπάει ή αναδύεται ως αυθόρμητο αφού πρώτα έχει μορφοποιηθεί και «τεχνικοποιηθεί» από την πολιτική και ιδεολογική/πολιτισμική θέσμιση των ανθρώπινων πραγμάτων μέσω πολλών και διαφορετικών θεσμών και κοινοτήτων-θεσμών.

Τα όρια και οι υπερβάσεις τους δεν οργανώνονται από τον θυμό, κατασκευάζονται και τεχνικοποιούνται από νοητικές-ψυχικές-πολιτισμικές πολιτικές δομές που προϋπάρχουν τού θυμού ή των θυμών.

Οπότε η συζήτηση για τον θυμό και την ηφαιστειώδη εκτύλιξη του όταν προϋπάρχει ένα «άδικο» είναι μια σεκταριστική συζήτηση για τα πανηγύρια, τα οποία όμως πανηγύρια μια χαρά τα βλέπω να ιντριγκάρουν και να διαμορφώνουν καταστάσεις με σκοτεινό, όπως είπαμε «μη-συνωμοτικό» μολοντούτο σκοτεινό τρόπο.

Μάθανε και διαμορφώθηκαν μερικοί να αγωνίζονται από μια φόρμα θυμού, και έχουν αρχίσει να ξεχνάνε το ίδιο το γεγονός ότι είναι φόρμα κι αυτή, κι όχι ο θυμός ο ίδιος σαν να υπήρχε από μόνος του.

Ο σεκταρισμός είναι τελικά κάτι σαν μια ιδιωτικοποίηση και κάτι σαν μια ιδιωτεία τού θυμού. 

 

Ιωάννης Τζανάκος