Μπορεί να υπάρξει μη-κρατική κοινωνική συνέχεια;

Υπάρχει μόνον ένας τρόπος, υπάρχει μόνον ένας δρόμος για να αντικατασταθεί το κράτος ή να υπάρξει υπαγμένο-ως-περιορισμένο στην κυριαρχία τής δημοκρατικής κοινωνίας των παραγωγών και των πολιτών.

Αυτό τον δρόμο μας τον δείχνει ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν και το ΡΚΚ, κατά την δεύτερη φάση τής ιστορίας αυτού τού κινήματος..

Το ΡΚΚ υπήρξε ως ένα σταλινογενές-μαοϊκογενές εθνικό αγροτικό κίνημα, και μετεξελίχθηκε σε ένα κίνημα δημοκρατικής-κυριαρχικής και εθνοτικής/πολυεθνοτικής αυτονομίας και απελευθέρωσης των εργατών/αγροτών και των γυναικών από την πατριαρχική-κρατική και καπιταλιστική βία.

Το ΡΚΚ δεν αμφισβητεί απόλυτα την κυριαρχία, ίσως να την αμφισβητεί θέλοντας να την υπαγάγει-υποτάξει κι όχι καταργήσει πλήρως, αμφισβητεί το κράτος ως αφηρημένη αρχή αντικαθιστώντας το όμως με έναν και κεντρικό και περιφερειακό μηχανισμό δημοκρατικής εξουσίας που παραμένει επίφοβος, ένοπλος, αν χρειαστεί και κατασταλτικός..
Αν το ΡΚΚ δεν ήταν αρχικά σταλινογενές, αρχηγικό και εθνοκεντρικό κόμμα-κίνημα, δεν θα μπορούσε να περάσει στο δεύτερο ώριμο στάδιο ιδεολογικής και θεσμικής-οργανωτικής ανάπτυξης.

Δεν συμφωνώ με τις θέσεις του ΡΚΚ ως προς την δυνατότητα πλήρους αντικατάστασης τού κράτους ως κύριας εστίας τού έλλογου-έννομου κατασταλτικού στοιχείου τής ανθρώπινης κοινωνίας, αλλά θεωρώ ότι αυτές οι θέσεις είναι εγγύτερες σε απόψεις σαν και τις δικές μου από ό,τι είναι οι θέσεις διάφορων όψιμων υποστηρικτών του «από απόσταση».

--- 

Υπάρχει το ΡΚΚ ως εικόνα και ως γενικός χώρος για να ζήσουν την ιδεολογική και ψευτοπολεμική τους περιπέτεια αναρχικοί-για-να-σπάμε-πλάκα και εθνικιστές-για-να-σπάμε-πλάκα,  χωρών-για-να-σπάμε-πλάκα, όπως η «Ελληνική Δημοκρατία».

Και υπάρχει το ΡΚΚ ως ένας επίφοβος συγκεντρωτικός πολιτικοστρατιωτικός μηχανισμός ενός κινήματος επαναστατικής δημοκρατίας, ο οποίος αν και αποκεντρωμένος και ανοιχτός σε κάθε πρωτοβουλία αυτοοργάνωσης διοικείται από μια επαναστατική διοίκηση 3 ατόμων [τρόικα], και αν χρειαστεί λιγότερων ή ενός, ίσως όχι των ίδιων προσώπων. 

Υπάρχει το ΡΚΚ ως ένας επαναστατικός στρατός που για να τον ακολουθήσεις στον σκληρό του πυρήνα πρέπει να φτύσεις το γάλα τής μάνας σου, να ανέβεις βουνά, να θέσεις εαυτόν σε άμεσο κινδυνο, να πειθαρχήσεις στις αποφάσεις τού δημοκρατικά εκλεγμένου αρχηγού τής ένοπλης ομάδας που είσαι ενταγμένος.

Υπάρχει το ΡΚΚ που σέβεται τις αξίες τής ελεύθερης πειθαρχίας και τις δημοκρατικές/ελευθεριακές αξίες, εντάσσοντας ισότιμα τις γυναίκες σε έναν τυπικό δημοκρατικό στρατό, με δυνατότητα όμως να έχουν αξιώματα και δικές τους ξεχωριστές στρατιωτικές δομές, καταλαμβάνοντας ανώτερα πολιτικοστρατιωτικά αξιώματα και στο πολιτικοστρατιωτικό σύνολο του ΡΚΚ.

Υπό ένα τέτοιο κίνημα δέχομαι να συζητήσουμε για κατάργηση τού Κράτους.
Όλες οι άλλες «προτάσεις» απορρίπτονται από την πρώτη στιγμή.

---

Ισχυριζόμαστε, με ερείσματα στην μέχρι τώρα ιστορία των απελευθερωτικών εγχειρημάτων, ότι για να αντικατασταθεί πλήρως ή έστω να περιοριστεί το Κράτος, δεν αρκεί η πρόταξη και η προσπάθεια λειτουργικής πραγμάτωσης αυτόνομων μη-κρατικών συνεργατικών δικτύων αυτοδιαχείρισης, αυτοδιεύθυνσης [από τους/τις εργαζόμενους/-ες] τής άμεσης παραγωγής και τής ανθρώπινης ζωής συνολικά. Ο ισχυρισμός μας αυτός δεν στέκεται τόσο στις λειτουργικές/τεχνικές δυνατότητες ή μη-δυνατότητες των μορφών αυτοδιαχείρισης/αυτοδιεύθυνσης, εφόσον θεωρείται από εμάς ότι στο πλαίσιο αυτό, νοούμενο γενικά ως πρακτικό και τεχνικό-λειτουργικό πλαίσιο, αυτές οι δυνατότητες υπάρχουν.

Οι εργαζόμενοι και οι άνθρωποι γενικά μπορούν να διευθετήσουν αυτές τις [άμεσες] υποθέσεις τους χωρίς την διαμεσολάβηση κάποιου υπερκείμενου «ανώτερου» ιεραρχικά εξουσιαστικού-κυριαρχικού μηχανισμού. Ωστόσο, αυτή η διαπίστωση, όπως μας το έχει δείξει η ιστορική εμπειρία, είναι μια πρώτη αφηρημένη διατύπωση που κάπου σκοντάφτει, κι αυτό το «κάπου» δεν είναι τίποτα άλλο από το θέμα τού Κράτους και της κεντρικής πολιτικής διεύθυνσης τής κοινωνίας. Υπάρχει ένα πεδίο των συνολικών κοινωνικών διαμεσολαβήσεων-και-καθορισμών που δεν μπορεί να αποσπαστεί έτσι εύκολα από το Κράτος ή ένα κάποιο Κράτος, κι αυτό το μόλις οριζόμενο ως πρόβλημα [το πεδίο τής συνολικής πολιτικής διεύθυνσης και το Κράτος ως φορέας αυτού τού πεδίου] δεν υπάρχει αποκλειστικά «εντός τού εαυτού του» μιας και σηματοδοτεί μιαν ευρύτερη παραγωγική-και-θεσμική αναγκαιότητα που «ενυπάρχει» και στον μη-κρατικό χώρο τής εκάστοτε κοινωνίας που διευθύνεται ως σύνολο-ολότητα όχι μόνον μέσω κρατικών ή κεντρικών πολιτικών θεσμών. 

---

 

Ορίσαμε σε ένα άλλο κείμενο το Κράτος ως την σημαντικότερη ίσως και την μοναδική μέχρι σήμερα εστία [από την στιγμή που ιδρύθηκαν οι ταξικές-εκμεταλλευτικές κοινωνίες] τής έννομης-έλλογης καταστολής που λειτουργεί στην βάση νομικά προσδιορισμένων ποινών κατασταλτικού νοήματος όταν δεν τηρείται από τα υποκείμενα ο απόλυτος-ως-θεσπισμένος Νόμος, και επίσης ορίσαμε αυτόν τον μηχανισμό ως υπάρχοντα [«ακόμα»] ως μια ειδική άρχουσα-κυριαρχική-εκμεταλλευτική τάξη που αποτελεί οργανικό τμήμα τής ευρύτερης άρχουσας-κυριαρχικής-εκμεταλλευτικής τάξης.

Το κεντρικό νόημα τού ταξικού-εκμεταλλευτικού Κράτους είναι το πλέγμα: θεσπισμένος Νόμος-ποινή.

Όμως υπάρχει ένα ευρύτερο πλαίσιο ταξικής-ολιγαρχικής πειθάρχησης των εργαζομένων και των ανθρώπων συνολικά, το οποίο «διαφεύγει» του άμεσου κρατικού κοινωνικού καθορισμού, διατηρώντας μερικές φορές «εντός» της έναν άτυπο συνολικό καταναγκαστικό χαρακτήρα. 

Ο γενικός καπιταλιστικός καταναγκασμός προς μισθωτή εργασία μέσω τής ιδιοκτησιακής αποστέρησης από τους εργαζόμενους-ανέργους των αντικειμενικών όρων τής παραγωγικής/αναπαραγωγικής διεργασίας, λειτουργεί ως ένας γενικός άτυπος αλλά απόλυτος καταναγκασμός, παρά το γεγονός βέβαια ότι υπάρχουν [και] ισχυρές νομικές-κρατικές πλαισιώσεις και διευθετήσεις αυτής τής άτυπης κοινωνικής σχέσης.

Ο Νόμος τού καπιταλισμού είναι ένα ενιαίο πλέγμα ενός άτυπου ολικού κοινωνικού καταναγκασμού και ενός αφηρημένου-θεσπισμένου κρατικού Νόμου. 

Το θέμα που μας απασχολεί σήμερα, όσους μας απασχολεί σε ένα μη-σεκταριστικό πλαίσιο, είναι πως θα αντικατασταθεί «θετικά» [και όχι μόνον-εναντιωματικά] όχι μόνον η παραγωγική υπόσταση τού Κράτους [παράγοντας ούτως ένα μη-κρατικό/μη-ταξικό σύστημα δημοκρατικής Κυριαρχίας των εργαζόμενων ή ένα κρατικό/δημοκρατικό αλλά επίσης μη-ταξικό σύστημα Κυριαρχίας τους], αλλά και  πως θα αντικατασταθεί «θετικά» [και όχι μόνον-εναντιωματικά] η παραγωγική υπόσταση τού συνολικού επιβιωσιακού-αποστερητικού καταναγκασμού που σημαίνει ο καπιταλισμός.

Θα μπορούσε κανείς, σύμφωνα με την αντιεξουσιαστική ευκολία που κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες και στην επαναστατική και στην ρεφορμιστική αριστερά, να απαλείψει «ως δια μαγείας» την ανάγκη να υπάρξει στους σοσιαλιστικούς-κομμουνιστικούς πολιτικούς θεσμούς και στην σοσιαλιστική-κομμουνιστική άμεση παραγωγή ένα είδος ήπιου μεν αλλά εξίσου απόλυτου καταναγκασμού που θα προστατεύει την εργατική δημοκρατία όχι μόνον απέναντι στους αντιδραστικούς σαμποτέρ και τον ταξικό εχθρό αλλά και απέναντι στους εκάστοτε «επαγγελματίες» λούμπεν, τα διαλυτικά εγκληματικά στοιχεία, τους «καθαυτό» εγκληματίες κ.λπ.
Δεν θα ακολουθήσω ποτέ αυτή την ευκολία.

Επίσης, στον σοσιαλισμό είναι ανάγκη να υπάρχει ένας γενικότερος θετικός καταναγκασμός, μια ήπια μεν αλλά καταναγκαστική ώθηση τής κοινωνίας να υπερβαίνει τον στενό εμβιωτικό και τον στενό παροντικό χρονικό ορίζοντα. 

Η κοινωνία πρέπει να ωθείται και δια ενός ήπιου καταναγκασμού, ίσως και κρατικής μορφής, να ορίζει τον χρόνο της σε μια συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψιν της βέβαια και τις μελλοντικές γενιές των ανθρώπων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού τού τελευταίου που λέω είναι η συνέχιση ως έχουν στον σοσιαλισμό των καταναγκαστικών για όλους κοινωνικοασφαλιστικών θεσμών δια μέσω μιας καταναγκαστικής οικονομικής συνεισφοράς των σοσιαλιστικοποιημένων εργαζόμενων [τότε δεν θα υπάρχουν εργοδότες] για την συντήρηση, ανάπτυξη και ισχυροποίηση των κοινωνικοασφαλιστικών οργανισμών και θεσμών. Το ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.λπ) στον σοσιαλισμό θα έχει την καταναγκαστική ισχύ και την καταναγκαστική δύναμη που έχει σήμερα η αστυνομία και ο στρατός. Η κοινωνική ασφάλιση, είτε είναι κρατική είτε είναι αναρχοκομμουνιστική, πρέπει να είναι ένας ιερός καταναγκαστικός θεσμός που θα διασφαλίζει καθολικά την υγεία, την σύνταξη, την περίθαλψη των ανθρώπων, εργαζόμενων και «ανίκανων» να δουλέψουν [βαριές αναπηρίες, και ηλικιωμένοι] .

Τα λέω λίγο υπερβολικά για να καταλάβετε τι εννοώ.

---

Η επαναστατική αλλαγή των όρων τής εργαλειοποίησης τού Κράτους σύμφωνα με μια εργατική-/σοσιαλιστική-κομμουνιστική προοπτική δεν μπορεί να συμβεί με τον ίδιο τρόπο που συμβαίνει η αλλαγή των όρων τής (αλληλο-)εργαλειοποίησης «μεταξύ» κρατικής και μη-κρατικής άρχουσας τάξης στις διάφορες ιστορικές φάσεις των ταξικών-ιεραρχικών συστημάτων, όπου το Κράτος ως άρχουσα-εκμεταλλευτική τάξη εργαλειοποιείται από άλλα τμήματα τής ολότητας τής άρχουσας τάξης ή εργαλειοποιεί αυτά τα άλλα τμήματα, σε ένα γενικά ισχύον πλαίσιο γενικής αλληλοεργαλειοποίησης εντός τής ολότητας τής κυριαρχικής-εκμεταλλευτικής τάξης. Πριν ορίσουμε το περίγραμμα τής ενδεχόμενης νέας εργατικής εργαλειοποίησης τού Κράτους σε επαναστατική κατεύθυνση [ακόμα και με προοπτική την κατάργησή του], ας ξεκαθαρίσουμε κάτι:

Δεν αναφερόμαστε βέβαια στις ευκολίες τού νεοαριστερισμού που έχει ηγεμονεύσει ιδεολογικά μέσα στην ζωντανή αριστερά [ακόμα κι αν αυτή είναι ρεφορμιστική ή νεο-«σταλινική»], η οποία θεωρεί μάταιο αγώνα τον αγώνα για μια μακροπρόθεσμη εργαλειοποίηση τού Κράτους πέραν των άμεσων αναγκαιοτήτων που προκύπτουν από την ταξική πάλη ή τον αγώνα για «δικαιώματα» κ.λπ. Δεν είναι ο Πουλαντζάς το χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής τής ιδεολογικής ηγεμονίας, αλλά και ο Πουλαντζάς και κάθε ρεφορμιστής-ή-αριστεριστής θεωρητικός υπό την ιδεολογική σκέπη τής αριστερίστικης-και-παλαιοκομμουνιστικής λογικής που αποκλείει κάθε δυνατότητα μακροπρόθεσμης εργατικής-και-δημοκρατικής εργαλειακής χρήσης τού Κράτους. Αυτό που στοιχειώνει τον νέο αριστερό Λόγο είναι αριστερισμοί σαν τού Γκόρτερ και της ιταλικής αυτονομίας, η δε άποψη για το Κράτος ως εργαλείο, το οποίο ως ουδετεροποιημένο περαιτέρω [όντας ήδη μερικώς ταξικά-ουδέτερο εργαλείο] πρέπει να χρησιμοποιηθεί, ελεγχθεί και περιοριστεί από την δημοκρατική εργατική τάξη [και πριν τον σοσιαλισμό και κυρίως στον σοσιαλισμό],  έχει «χαριστεί» στην δεξιόστροφη κεντρο-σοσιαλδημοκρατία, ίσως και στον νεοεθνικισμό.

Όταν η νέα αριστερά [αναρχία-αυτονομία κ.λπ], ακόμα και στην ρεφορμιστικότερη εκδοχή της, καταλαμβάνει ένα μέρος [ακόμα και το «μικρότερο»] τού Κράτους «φέρεται» σαν χαοτικός αριστεριστής καταστροφέας, τσαλαβουτάει τυχοδιωκτικά μεταξύ αριστερισμού και αναρχοφιλελευθερισμού, τα δε ενδο-νεοαριστερά πυρά που δέχεται από τους διάφορους διεθνείς υπερκομμουνιστές τύπου Τζωρτζ Καφφέντζης και τους εδώ ιδεολογικούς ακολούθους τους είναι ότι υπέκυψε στην εργαλειακή αντίληψη περί κράτους, τάχα εκφράζοντας την γραφειοκρατική ή υπαλληλική τάξη ή υπο-τάξη που υπηρετεί το Κεφάλαιο κ.λπ.
Δεν είναι τυχαίο που στην Ελλάδα ένας πρώην-αυτόνομος νυν-νεοεθνικιστής λέει περίπου τις ίδιες μαλακίες που λένε και οι νυν-αυτόνομοι.
Τους συνέχει όλους ο άρρωστος αντι-κρατισμός, όπως συνέχει και τους αριστεριστές-ρεφορμιστές τύπου Σύριζα που είναι επί του συγκεκριμένου και οι «κατηγορούμενοι» για την συμμετοχή τους στο Κράτος. Ίσως δε μάλιστα και οι ίδιοι να νιώθουν ενοχές για τον ίδιο ιδεολογικό λόγο.
Τέλος πάντων. Μην ανησυχούν και τόσο.
Κράτος δεν θα ξαναδούν στην Ελλάδα, οπότε θα ησυχάσουν και αυτοί και οι εξ' αριστερίστικων αριστερών κριτές τους.
Ποια είναι ωστόσο η ουσία;
Δεν τους ενδιαφέρει τους ανθρώπους αυτούς το θέμα, είναι ταξικά και ιστορικά υπεράνω, όπως πάντα, και βέβαια τα γνωρίζουν όλα, όπως πάντα.

Η κωμικότερη πτυχή αυτής τής εσωτερικής αντιπαράθεσης μέσα στην νέα αριστερά είναι ότι επιστρατεύονται όλες οι ιστορικές ιδεολογικές συκοφαντίες μεταξύ των διαφόρων φραξιών της που αφορούν στο θέμα τής εργαλειακής υπόστασης του Κράτους:

Οι νεολενινιστές κατηγορούν τους ρεφορμιστές και τους αριστεριστές για σοσιαλδημοκρατικές αποκλίσεις προς την θέση περί ουδετερότητας του Κράτους, οι αριστεροί ευρωκομμουνιστές όλους τους υπόλοιπους για τον ίδιο λόγο, οι νεοαναρχικοί-νεοαριστεριστές το ίδιο με επίταση που φαίνεται κυρίως στο αφρισμένο στόμα τους, και η ζωή συνεχίζεται.

 

Ιωάννης Τζανάκος